به گزارش خبرنگار فعالیت‌های قرآنی خبرگزاری فارس، آیین‌نامه‌ مربوط به چگونگی استفاده از «بسمله، استعاذه و تصدیق» در تلاوت قرآن برای پخش از شبکه‌های سیما از سوی شورای عالی قرآن به عنوان سیاست‌گذار ضوابط پخش تلاوت از رسانه ملی اعلام شد.

آیین‌نامه چگونگی استفاده از «بسمله، استعاذه و تصدیق» در تلاوت قرآن کریم

الف: قاریان ایرانی

تصدیق (صدق الله العلی العظیم) در تمامی قرائت‌های قاریان ایرانی الزامی بوده و عدم رعایت آن، موجب غیر قابل پخش بودن تلاوت است.

ب: قاریان مصری و سایر بلاد

1- قاریانی که در ایران اسلامی حضور و قرائت داشته و تصدیق (صدق الله العلی العظیم) گفته‌اند، در صورتی که هیچ گونه نقصی در لحن و فضای تلاوت به وجود نیاید و مونتاژ تصدیق (صدق الله العلی العظیم) به تلاوتی که توسط همان قاری در کشور متبوعش انجام شده، به طور دقیق و منطبق صورت پذیرد، اشکالی ندارد، هر چند اصراری بر این امر نیز وجود ندارد. به عنوان مثال: شحات محمد انور، محمد بسیونی، راغب مصطفی غلوش، احمد رزیقی، محمد صدیق المنشاوی، ابوالعینن شعیشع، عبدالعزیز عکاشه، حسین منصور، متولی عبدالعال و ...

ج: قاریانی که در ایران اسلامی حضور و قرائت نداشته و تمامی تلاوت‌های ایشان تصدیق(صدق الله العظیم) خاتمه یافته است، عیناً بدون هیچ گونه دخل و تصرفی، مورد پخش قرار گیرد. به عنوان مثال؛ شیخ مصطفی اسماعیل، محمد رفعت، کامل یوسف بهتیمی، محمد صدیق منشاوی، عبدالباسط محمد عبدالصمد، محمود علی‌البناء، محمود رمضان، شعشاعی و ...

د: قرائت‌هایی که مدت زمان آن طولانی است و صرفاً بخشی از آن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

1- لازم است مونتاژ استعاذه و بسمله، به طور مانوس و منطبق با لحن و همگونی فضای تلاوت و با صدای همان قاری، صورت پذیرد.

تبصره: این امر فقط در مورد قاریان غیر ایرانی قابل قبول بوده و هر گونه تقطیع و دست کاری در تلاوت قاریان ایرانی، ممنوع است.

2- تصدیق تلاوت نیز با صدای همان قاری و مشروط بر رعایت موازین مندرج در بندهای «ب- ج» مورد استفاده قرار گرفته و از مونتاژ تصدیق گروهی و گفتاری (توسط گویندگان و ..)پرهیز شود.

3- رکوعات و قالب کلی آیات از نظر مفهوم، ابتداء و انتهای قطعه و آهنگ و لحن تلاوت به طور دقیق انتخاب شده و مواظب شود تا در معنا و سلامت قرائت، خدشه و خللی ایجاد نشود.

4- استفاده و مونتاژ ترجمه‌ «گفتاری» صرفاً در ابتداء و انتهای تلاوت کامل قبل از استعاذه و بسمله و بعد از تصدیق قابل قبول بوده و مونتاژ ترجمه در خلال آیات (آیه به آیه) که به این آثار هنری و ارزشمند خدشه وارد می‌کند در تمامی شبکه‌های صدا و سیما مقبول نیست.

پیشنهاد اصولی این شورا که از سالها قبل کراراً بر آن تاکید شده است، تولید و استفاده هر چه بیشتر از تلاوت‌های قاریان و اساتید برجسته ایرانی مخصوصاً در هنگام اوقات شرعی است ک در این صورت مشکل تصدیق نیز تا حد زیادی برطرف خواهد شد. این شورا نیز به نوبه خود در جهت تولید آثار فاخر از اساتید و قاریان ایرانی، آمادگی هر گونه مساعدت و همکاری را دارد.

بدیهی است مراتب مربوط به «بندهای ب. د» صرفاً پس از ارزیابی و تأیید نظارت مناسب پخش بوده و تقاضا دارد، از تهیه و پخش برنامه‌هایی که مجوز ندارد، ممانعت فرمایند.

به گزارش فارس پیش از این هم آیین نامه مربوط به چگونگی ظواهر قاریان از سوی این شورا به سازمان صدا و سیما ابلاغ شده بود که جهت یاد‌آوری در ادامه تقدیم می‌شود.

آیین‌نامه‌ چگونگی ظواهر مجریان قرآنی در شبکه‌های سیما

1ـ مقدار محاسن برای مجریان قرآنی در سیما (مؤذنین ـ قاریان ـ حافظان ـ اعضای گروه‌های مدیحه‌سرایی و هم‌خوانی قرآن کریم ـ دعاخوانان ـ مبتهلین و سایر نغمات الهی) بایستی متناسب با چهره‌ی یک مبلغ دینی باشد و برخورداری از حداقل محاسن (ته ریش) در تولید و پخش برنامه‌های قرآنی کفایت نداشته و باید در حدی باشد که عرفاً یک چهره‌ی کاملاً مذهبی و مبلغ دینی را تداعی نماید.

2ـ افرادی که به طور طبیعی از «محاسن» کامل برخوردارند، به هیچ وجهی نباید بدون محاسن و یا در حدی کمتر از آنچه در بند «1» آمده، در شبکه‌های سیما ظاهر شوند.

3ـ افرادی که به طور طبیعی «محاسن» ایشان کامل نیست (بعضی از جوانان و یا کسانی که به طور ارثی محاسن ندارند و یا محاسن آنها خیلی کم است) لازم است اولاً: همان مقدار محاسن موجود ایشان کاملاً مشهود باشد و ثانیاً: تصویربرداری از ایشان به گونه‌ای صورت پذیرد که تراشیدن و یا کوتاه کردن محاسن را تداعی نکند و سعی بر این باشد که از قرائت و اجرای ایشان بیشتر در حوزه «صدا» استفاده شود.

تبصره 1:

پخش تصویر قاریان مصری (و غیر ایرانی) که در جمهوری اسلامی ایران تلاوت داشته‌اند، مشمول موضوع بند«1» می‌باشد.

تبصره 2:

پخش تصویر قاریان مصری (و غیر ایرانی) که در کشور متبوع خودشان و یا سایر کشورها تلاوت داشته‌اند، چنانچه با لباس و پوشش رسمی و خاص قاریان (مصری و سایر بلاد اسلامی) باشد ولی فاقد محاسن باشند، فقط از شبکه قرآن و معارف سیما و با دستور مدیر آن شبکه قابل پخش خواهد بود.

تذکر مهم:

قاریان برخی از بلاد اسلامی (مانند ترکیه ـ تونس ـ مالزیا و...) که در لباس رسمی قرائت‌شان از «کروات» نیز استفاده می‌کنند، از قادعده‌ی تبصره «2» مستثنی بوده و در این صورت قابل پخش نخواهند بود.