عشق به روحانیت سیدمحمد را از تهران به قم کشاند تا دروس حوزوی را بیاموزد. کمی بعد از حضورش در قم تکلیف را در جهاد دانست و لباس رزم برتن کرد و راهی میدان شد. در عملیات‌های مختلفی حضور داشت. حتی مجروحیت در عملیات بدر هم نتوانست او را متوقف کند و بعد از بهبودی مجدداً راهی شد و اینچنین حضور سیدمحمد موسوی تا روز‌های ایستادگی مردان اروند در مقابل بعثیون ادامه داشت. عملیات والفجر۸ معرکه‌ای بود که شاهد حماسه آفرینی‌های روحانی شهید سیدمحمد موسوی در لشکر۱۷ علی‌ابن‌ابی‌طالب (ع) قم شد. سیدمحمد موسوی در آخرین وداع با اهل خانه، به دخترش زهرا سادات قول داد که خیلی زود باز گردد. وعده‌ای که در ۲۲ بهمن ۱۳۶۴ عملی شد. زهرا سادات یک هفته بعد از آخرین اعزام پدر، هنگامی‌با ایشان ملاقات کرد که رخت شهادت به تن کرده بود. پیکر شهید سیدمحمد موسوی پس از تشییع باشکوه در بهشت زهرا (س) تهران تدفین شد. نوشتار پیش‌رو، مروری است بر زندگی تا شهادت روحانی شهید سیدمحمد موسوی.
حوادث و اغتشاشات اخیر در کشورمان، اگرچه پرده از توطئه‌های دشمنان خارجی و داخلی برداشت و مردم را بیشتر نسبت به برخی حقایق آشنا ساخت. اما آسیب‌هایی نیز در پی داشت که شهادت ۶۶ تن از حافظان امنیت و همچنین برهم خوردن امنیت روانی عموم از جمله این خسارت‌هاست. شهید حسین زینال‌زاده از بسیجیان مدافع امنیت در شهر مشهد بود که ۲۶ آبانماه ۱۴۰۱ به همراه شهید رضازاده مورد اصابت چاقوی یکی از اغتشاشگران قرار گرفت و به شهادت رسید. در گفتوگویی که با زهرا غفوریان مادر شهید حسین زینال‌زاده انجام دادیم، مروری بر زندگی و فعالیت‌های این بسیجی مدافع امنیت داشتیم که با هم می‌خوانیم.
به مناسبت فرارسیدن 13 رجب و روز گرامیداشت مقام پدر، حسرت دوقلوهای شهید مدافع حرم اردبیلی «هاشم دهقانی‌نیا» را از زبان مادر و همسر شهید بخوانید.
حیدری گفت: شهادت مزد کسی است که شهید زندگی کرده است. ما از این زندگی رمز گشایی کردیم که چه طور به آن نقطه رسیده اند. نشان دادن متفاوت بودن بسترها ی زندگی و تکثر شیوه‌های تربیتی هم برایمان مهم بود.
«کمال‌الدین رضائی» با اشاره به اینکه ورزش یکی از ارکان اصلی زندگی برادرش بود، اظهار داشت: خلق و خوی پهلوانی در وجود شهید موج می‌زد.
اکنون که بیش از چهار دهه از پیروزی انقلاب اسلامی ایران می‌گذرد، بارها شاهد برپایی سالگرد بزرگداشت این اتفاق شکوهمند تاریخی بوده‌ایم، اما در اولین سالگرد پیروزی انقلاب چه گذشت و آن روز‌ها مردم چطور این اتفاق را جشن گرفتند؟ این سؤالی بود که برای دریافت پاسخ آن به سراغ رضا عظیمی از جوان‌های انقلابی و رزمندگان دفاع‌مقدس رفتیم. از او خواستیم اتفاقاتی که در ۲۲ بهمن سال ۵۸ دیده است را تعریف کند.
شهید حسن باقری را یک نابغه نظامی و یک استراتژیست تمام عیار می‌دانند. نیرویی که در اوج جوانی وارد فضای جنگ می‌شود و استعداد و نبوغش را به رخ فرماندهان می‌کشد. شهید باقری از همان نخستین روز‌های اول جنگ، کار‌های مهمی را جهت سازماندهی نیرو‌ها و انجام کار‌های شناسایی انجام می‌دهد. تأثیر شهید باقری در سال‌های اول جنگ به قدری زیاد بود که با حضور و فرماندهی ایشان، رزمندگان به چندین عملیات موفق در سال‌های ۶۰ و ۶۱ دست پیدا می‌کنند. شهیدحسن باقری در جریان عملیات والفجر مقدماتی در فکه به شهادت می‌رسد. به مناسبت سالگرد شهادت‌شان در بهمن ۶۱، با سردار فتح‌الله جعفری گفتوگویی انجام دادیم تا ایشان ما را بیشتر در جریان کار‌ها و اقدامات شهید باقری قرار دهند.
مادر شهید «احمد خلیلی» می‌گوید: «لباس کهنه پسرم آمد اما جسدش نیامد و الان چهل سال است که مفقود شده و هر وقت درِ خانه به صدا درمی‌آید فکر می‌کنم احمد آمده است.»
اگرچه در جبهه مقاومت اسلامی رزمندگانی با ملیت‌های مختلف حضور داشتند، در طرف مقابل نیز جبهه‌ای از استکبار جهانی تشکیل شده بود که تروریست‌های محور عبری- عربی- غربی در آن فعالیت می‌کردند و دست به جنایات مختلف می‌زدند. خاطره‌ای که پیش‌رو دارید به نقل از محمود محمودی از رزمندگان مدافع حرم است که درخصوص اقلام اهدایی برخی از کشور‌های مرتجع منطقه به کودکان سوری بیان کرده است.
شهیدان صادق و غلامرضابهفر اهل شهرستای خوی آذربایجان‌غربی بودند. فرزندان خانه‌ای که اهلش انقلابی بودند و ولایت‌پذیر. کوچه و خیابان‌های خوی خوب به یاد دارد حماسه مردان این خانه را، فرار از دست ساواک و توزیع اعلامیه و شعار‌های انقلابی‌شان را. اما جهاد آن‌ها به همین جا ختم نشد. جنگ که آغاز شد، محمود و صادق و غلامرضا یکی بعد از دیگری راهی میدان نبرد شدند. صادق دانشجوی رشته پزشکی بود که لباس رزم به تن کرد. رفت و آمدشان به جبهه به عملیات کربلای ۴ و کربلای ۵ رسید. هرسه برادر در کربلا‌ها همرزم هم بودند. اما شهادت در کربلای ۵ سهم صادق و غلامرضا شد و محمود ماند تا راوی حماسه آفرینی آن‌ها باشد. روایت‌های این برادر شهید را پیش‌رو دارید.
شهید عزیزالله بابایی، از نیروهای اطلاعات عملیات لشکر امام‌حسین (ع) بود که حضوری پررنگ در جبهه‌ها داشت. شهید بابایی با وجود ازدواج و تشکیل خانواده هیچ‌گاه جبهه را ترک نکرد. شهید ۱۰ ماه پس از تولد فرزندش در اسفند ۱۳۶۲ بر اثر خمپاره دشمن به همراه دو همرزم دیگرش به درجه رفیع شهادت نائل آمد. رضوان غلامی، همسر شهید دو سال با شهید بابایی زندگی می‌کند و وصلت و آشنایی با شهید را موجب رشد و بزرگی‌اش در زندگی می‌داند. همسر شهید در گفتگو با «جوان» از لحظات بودن با شهید و تأثیراتی که ایشان بر زندگی‌شان گذاشته است، می‌گوید.
محمدباقر برزگر در عملیات کربلای 4 یک غواص 15 ساله بود و تنها غواص بازمانده از نیروهای اعزامی آذربایجان غربی به شمار می‌رفت. او بعد از 36 سال از این عملیات روایتی دردناک ارائه می‌دهد که خواندنی است.
