به گزارش خط هشت، طرح عملیات «فرمانده کل قوا، خمینی روح خدا» در منطقه دارخوین توسط سپاه پاسداران تهیه شد و پس از تأیید قرارگاه نیروی زمینی ارتش با لشکر ۷۷ هماهنگی صورت گرفت و با هدایت این لشکر، طرح هماهنگ شده در روز ۲۱ خرداد ۱۳۶۰ با موفقیت انجام و کلیه اهداف مورد نظر تأمین شد.

در جبهه جنوب پس از عملیات‌های منطقه شوش، تحرک قابل ملاحظه‌ای وجود نداشت. عمده وقت فرماندهان ایرانی برای بررسی مناطق عملیاتی و پیدا کردن راهی برای انجام یک عملیات قابل توجه معطوف شده بود.

مشکل‌آفرینی‌ها و کارشکنی‌های «بنی‌صدر» آنقدر برای رزمندگان و فرماندهان ایرانی عذاب‌آور شده بود که پس از بر کناری وی از فرماندهی کل قوا، به پیشنهاد و استقبال همه فرماندهان جنگ قرار شد عملیاتی که در جبهه «دارخوین» در حال انجام بود، به علامت رضایت از این کار حضرت امام، «فرمانده کل قوا- خمینی روح خدا» نامگذاری شود.

در میان محور‌های مورد نظر، محور آبادان و محاصره این شهر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بود. با تداوم این محاصره و احتمال سقوط آبادان، دشمن می‌توانست دو بندر «ماهشهر» و «امام خمینی (ره)» را نیز مورد تهدید قرار دهد.

حساسیت این موضوع سبب بروز نگرانی‌های فراوانی در سطوح مختلف سیاسی، نظامی مقامات مسئول ایران شده و در رأس همه باعث شد تا در آبان ۱۳۵۹ فرمان تاریخی «حصر آبادان باید شکسته شود» از طرف امام خمینی (ره) صادر شود.

در راستای اجرای این فرمان، اقداماتی در این منطقه انجام شد تا دشمن به غرب کارون رانده شود. هر چند این اقدامات به نتیجه نرسید، ولی توانست سرپل تصرفی توسط عراق در شرق کارون را محدود نگه داشته و او را از ادامه حمله به طرف آبادان و گسترش مواضع پدافندی باز دارد.

نیرو‌های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به مدت چهار ماه بدون سر و صدا و جلب توجه دشمن و نزدیک نیروهای عراق، شبانه یک کانال به طول هزار و ۳۰۰ متر و به شکل «T» حفر کردند که انتهای آن وارد میدان مین در جلوی خاکریز و خط آتش دشمن شده بود. پیشانی این کانال به موازات خط آتش دشمن و به فاصله ۴۰۰ تا ۵۰۰ متر قرار داشت. در این حمله، نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی عمل کننده و ارتش جمهوری اسلامی پشتیبانی و پدافند را بر عهده داشتند.

قرارگاه عملیاتی نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران طرح اجرای حملات محدود را به طور فعال و جدی در دستور کار خود قرار داد. به دنبال واگذاری مسئولیت قرارگاه اروند (که تحت کنترل ژاندارمری جمهوری اسلامی ایران بود) به لشکر ۷۷ پیاده، یکی از این حملات از نیروی زمینی ارتش در این منطقه انجام شد. طرح این عملیات در منطقه دارخوین توسط سپاه پاسداران تهیه شد و پس از تأیید قرارگاه نیروی زمینی ارتش با لشکر ۷۷ هماهنگی به عمل آمد و با هدایت این لشکر، طرح هماهنگ شده در ۲۱ خرداد ۱۳۶۰ با موفقیت انجام شد و کلیه اهداف مورد نظر تأمین شد.

قرار بود ساعت سه و ۳۰ دقیقه بامداد روز ۲۱ خرداد سال ۱۳۶۰ حمله آغاز شود. ساعت ۱۱ شب، خبر برکناری بنی‌صدر از فرماندهی کل قوا توسط امام خمینی (ره)، از رادیو پخش شد و وضعیت در بهترین حالت ممکن قرار گرفت.

این عملیات، کلیدی برای باز شدن طلسم محاصره آبادان و آزمایشی برای عملیات بزرگ ثامن‌الائمه (ع) بود. در این حمله با سه کیلومتر پیشروی، مواضع محکم و مهم دشمن در این جناح به تصرف درآمد و دست کم ۳۲ دستگاه تانک و نفربر منهدم و هزار و ۴۹۶ تن از نیروهای دشمن کشته، زخمی و اسیر شدند.

در راه به دست آوردن این پیروزی ۱۲۰ تن از رزمندگان سپاهی به شهادت رسیدند. این عملیات توسط سردار «رحیم صفوی» و شهید «حسن باقری» طراحی و اجرا شد که فرماندهی سه محور اصلی آن را شهیدان «منصور موحدی»، «پهلوان‌نژاد» و «رضا رضایی» بر عهده داشتند.

عملیات «فرمانده کل قوا، خمینی روح خدا» همزمان با اعلام عدم کفایت سیاسی ابوالحسن بنی صدر اولین رئیس جمهور ایران از فرماندهی کل قوا اجرایی شد. کلیه اهداف مورد نظر تأمین و تصرف شد و دشمن حدود سه کیلومتر عقب‌نشینی کرد. سه گردان دشمن کاملاً منهدم شد. کشته و زخمی شدن بیش از ۲۰۰ نفر و به اسارت درآمدن ۲۹۸ نفر تلفات انسانی عراقی‌ها بود. ۱۲ دستگاه تانک و سه دستگاه نفربر منهدم شد. ۲۰ دستگاه تانک و نفربر به غنیمت نیرو‌های خودی درآمد.

منبع: اطلس نبرد‌های ماندگار نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران (سازمان ایثارگران)